آسانسور MRL یا آسانسور روملس چیست؟
آسانسورهای قدیمی معمولا یک موتورخانه آسانسور در بالاترین نقطه ی چاه و یا پایین ترین نقطه ی چاه برای نصب موتور گیربکس آسانسور و تابلو فرمان ، گاورنر و متعلقات لازم دارند.
عموما در ساختمانهایی که امکان استقرار موتورخانه آسانسور در بالای چاه آسانسور وجود نداشته باشد یا فضای مستقلی جهت استقرار موتور و تابلو فرمان نداشته یا حتی باعث برهم خوردن زیبایی طراحی بنای ساختمان گردد یا در ساختمانهایی که محدودیت ارتفاع داشته باشند و یا اینکه بخواهند آسانسور در پشت بام توقف داشته باشد . در این حالت موتور داخل چاله زیر سقف و تابلو در کنار بالاترین توقف قرار میگیرد . به این نوع اسانسور ها که فاقد موتورخانه هستند آسانسور MRL و یا اسانسور روملس گویند .MRL مخفف Machine Room Less و اسانسور بدون موتورخانه است . بنابراین تمامی سیستم موتور و سیستم کنترل آسانسور در چاه آسانسور و در اورهد (بالاسری) چاه آسانسور نصب می گردد
آشنایی با ساختار آسانسور بدون موتورخانه یا روملس (MRL)
باید توجه داشت که فناوری روز دنیا به سمت طراحی و نصب آسانسورهای بدون موتورخانه و یا روملس MRL حرکت می نماید. طی گذشت سالیان متمادی از ابداع این آسانسورها، تولیدکنندگان همواره با شناسایی نقاط ضعف و غلبه بر آنها روزبروز بر کارایی و کیفیت این نوع آسانسورها افزوده اند. نصب آسانسورهای روملس (اسانسور بدون موتورخانه) توسط موتورهای گیرلس( بدون گیربکس) از نوع Flat الزاما انجام می شود. علت استفاده از این نوع موتورها ابعاد کوچکتر ، وزن کمتر ، بازده و راندمان بالاتر و درنتیجه کارایی بالاتر این نوع موتورها می باشد. مهمترین نکته در طراحی آسانسورهای روملس این است که در هر حالت هنگامی که کابین در level بالاترین توقف است یک فضای کاری حداقل بطول 180 سانتی متر ایجاد شود. هنر حل این مساله این است که بتوان در ارتفاع کمتر و بدون صدمه زدن به فضای پشت بام این آسانسور را طراحی و نصب نمود.
در آسانسور های روملس MRL محل قرار گرفتن وزنه که کاملا به ابعاد چاله آسانسور بستگی دارد به دو حالت وزنه پشت و وزنه بغل قابل اجرا می باشند. در صورتی که عرض چاله آسانسور زیاد باشد وزنه بغل و در صورتیکه عمق چاله بیشتر از عرض آن باشد به صورت وزنه پشت خواهد بود. در هر دو صورت فلکه های روی وزنه و کابین می بایستی به گونه ای طراحی شود که پیچش رفت و برگشت بکسل ها روی فلکه ها حداقل باشد. در این حالت هر چقدر زاویه یوک فلکه ها نسبت به یوک اصلی کمتر باشد ایده آل تر خواهد بود. بنابراین در حالت وزنه پشت بمنظور کاهش زاویه بین یوک اصلی و یوک فلکه ها به جای یک فلکه از دو فلکه روی قاب وزنه استفاده می شود.
فلکه های گاورنر در آسانسور های MRL (روملس) نسبت به موتورخانه دار متفاوت می باشد. فلکه های گاورنر به منظور دسترسی راحت تر در مواقع تست پاراشوت در آسانسور های بدون موتورخانه دارای یک بوبین جهت تحریک فلکه گاورنر می باشند. این بوبین از طریق تابلو و یک کلید دو حالته در تابلو در مواقع تست پاراشوت فعال می شود. همچنین تابلو فرمان های آسانسور های روملس علاوه بر ابعاد متفاوت تر نسبت به موتورخانه دار دارای پنل کنترل بوده که در مواقع اضطراری موتور را به حرکت در آورده و همچنین یک سیستم اعلام موقعیت کابین بدلیل عدم دید کافی به موتور و آگاهی از حرکت موتور می باشند.
در ادامه آشنایی با ساختار آسانسورهای MRL (اسانسور بدون موتورخانه، روملس) باید گفت محل قرار گیری وزنه در سمت مجاور درب (چرخش 90 درجه به دلیل جلوگیری از فرسایش سیم بکسل) و همچنین استقرار دو فلکه هرزگرد کابین در زیر کابین و یک فلکه هرزگرد روی قاب وزنه که پیاده سازی آن به وسیله سیستم تعلیق 2:1 انجام می شود الزامی است. در برخی طراحی های آسانسور روملس MRL کل وزن موتور بر روی ریلهای راهنما وارد میگردد بنابراین انتخاب نوع ریل حائز اهمیت می باشد.در یک طراحی دیگر می توان موتور را در پشت ریلهای کابین مستقر نمود. همچنین تابلو فرمان آسانسور های بدون موتورخانه نیز مجاور درب توقف آخر نصب می گردد که معمولا در یک جعبه قفل شده قرار می گیرد و در زمان تعمیرات و سرویس نگهداری قفل آن توسط سرویسکار باز می شود.
مزایای آسانسور روملس :
- استهلاک کمتر و عدم نیاز به پرداخت هزینه های سرسام‌آور در سرویس نگهداری این نوع آسانسور
- ابعاد و وزن بسیار کاهش می‌یابد
- صدای کم مگنت ترمز و موتور گیرلس و لرزش کمتر
- تلفات کاهش یافته است
- راندمان به صورت چشم‌گیری افزایش یافته است
- در سرعت‌های بالا یعنی بیش از ۳ متر بر ثانیه معمولا فقط از موتور گیرلس استفاده می‌شود
- افزایش فضای ساحتمان و افزایش زیبایی در طراحی بنای ساختمان
- %70 صرفه جویی در مصرف انرژی یک ساختمان
- عدم استفاده از روغن در موتور (روغن گیربکس)
- ایمنی بالاتر
- سرویس و نگهداری آسانتر
- یکپارچگی و کپسوله شدن تمامی تجهیزات آسانسور در یک چاه واحد
- فرآیندی نصب این آسانسور روملس بسیار کوتاهتر از سایر موارد می باشد .
- این مدل از آسانسور ها با محیط زیست سازگارتر است
انواع موتور های گیرلس آسانسور روملس(اسانسور MRL)
موتورهای گیرلس آسانسور روملس (اسانسور MRL) از نظر شکل ظاهری و نوع کار کرد به دو دسته تقسیم می شود:
- موتور گیرلس دیسکی یا تخت (روتور بیرونی)
- موتور گیرلس بشکه‌ای یا درامی (روتور داخلی)
موتور گیرلس دیسکی یا تخت، آسانسور روملس (آسانسور MRL) روتور بیرونی
- قابلیت نصب در موتورخانه و همچنین چاه آسانسور می‌توان به راحتی در کناره چاه نصب کرد؛ روی دیواره چاه یا آهنکشی، یا اتصال به ریل‌ها در بالا یا وسط یا پایین چاه به دلیل آن که در ساختمان این موتور بدنه و شفت و بلبرینگ‌ها بسیار مستحکم‌اند و استاتیک لود و مقاومت بسیار زیاد است.
- این سیستم در برابر ضربات به هنگام حمل و نقل یا پاراشوت بسیار ایمن است.
- قابلیت کنترل بهتر توسط تابلو فرمان و درایو نسبت به نوع دیگر موتور گیرلس یعنی بشکه‌ای نیازی به فن خنک‌کننده نیست از سیستم ترمز هندویل و ترمز معمولی می‌توان استفاده کرد.
موتور گیرلس بشکه‌ای یا درامی در آسانسورهای MRL (آسانسور روملس) روتور داخلی
- ایده‌آل برای فضای بالاسری (overhead اورهد) کم
- قیمت کم نسبت به نوع دیسکی
- قابلیت نصب در چاه و موتورخانه آسانسور
- ابعاد کوچک و وزن کم