وجود آسانسور در مجتمع‌ها و برج‌های مسکونی، یکی از امکانات اساسی محسوب می‌شود و برای ساکنین و کاربران این ساختمان‌ها بسیار مهم است. این ابزار به صورت روزانه توسط ده‌ها نفر مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این رو برای افزایش راحتی و امنیت ساکنین، نگهداری و سرویس آسانسور از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
با اینکه نگهداری و سرویس دوره‌ای آسانسور به دلیل داشتن قطعات حساس و پیچیده، بسیار پرهزینه است؛ اما عدم نگهداری و تعمیر این وسیله، می‌تواند خطرات جدی برای سلامت و امنیت ساکنین ایجاد کند. در صورت استفاده نادرست، آسانسور ممکن است با خرابی‌های مختلفی مواجه گردد که باعث تأخیر در حرکت و یا حتی عدم توانایی در حرکت آن شود.
به طور کلی نگهداری و سرویس منظم آسانسور به عنوان یک عامل مهم در افزایش عمر این وسیله و کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری آن، بسیار حائز اهمیت است. با انجام سرویس‌های دوره‌ای، مشکلات کوچکی که ممکن است باعث خرابی‌های بزرگتر شوند، به سرعت شناسایی و رفع می‌شوند.
برای این منظور، می‌توان از خدمات شرکت‌های سازنده آسانسور یا تعمیر این وسیله استفاده کرد. این شرکت‌ها با داشتن تجهیزات و تخصص لازم، به بهبود عملکرد و افزایش عمر آسانسور کمک می‌کنند. ناگفته نماند که ساکنین و کاربران نیز می‌توانند با رعایت دستورالعمل‌های استفاده از آسانسور و گزارش هرگونه خرابی به مدیریت ساختمان، در بهبود عملکرد و افزایش امنیت این ابزار موثر باشند.
در سرویس و نگهداری آسانسور چه مواردی مورد بررسی قرار می‌گیرند؟
گفتیم که انجام عملیات تعمیر، نگهداری و بازرسی منظم به منظور اطمینان از عملکرد صحیح و ایمنی آسانسور، برای حفظ عمر آسانسور، کاهش خطرات حوادث احتمالی و افزایش راحتی و امنیت ساکنین و کاربران این ساختمان‌ها بسیار ضروری است.
بازدیدهای دوره‌ای آسانسور شامل بررسی و تعمیر قطعات مختلف آسانسور می‌شوند. عملیاتی مانند تعویض قطعات فرسوده، گریس‌کاری قطعات متحرک، تنظیم و تعمیر موتور و سیستم‌های الکتریکی آسانسور از این جمله هستند. همچنین در این فرآیند، ایمنی و عملکرد صحیح آسانسور نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.
با انجام مراقبت‌های پیشگیرانه از خرابی آسانسور، خطرات حوادثی نظیر افتادن، گیر کردن، خراب شدن و... کاهش یافته و امنیت ساکنین و کاربران ساختمان تضمین می‌شود. همچنین با حفظ عمر آسانسور، هزینه‌های ناشی از تعمیرات بزرگ و تعویض دیگر قطعات به حداقل خواهد رسید.
در کل سرویس و نگهداری آسانسور شامل فعالیت‌های دوره‌ای و پیشگیرانه می‌شود که به منظور حفظ عملکرد صحیح و ایمنی آسانسور انجام می‌گیرد. این فعالیت‌ها شامل بازرسی، تعویض قطعات مصرفی، تنظیم و تعمیرات روزانه و همچنین پاک‌سازی و تمیزکاری قطعات مختلف آسانسور هستند.
علل خرابی آسانسور
خرابی آسانسور ممکن است به دلایل زیر صورت گیرد:
- فرسایش قطعات: قطعات آسانسور به دلیل استفاده مداوم و اصطکاک، به مرور زمان فرسایش پیدا کرده و نیاز به تعمیر یا تعویض پیدا می‌کنند.
- عدم نگهداری منظم: عدم سرویس و نگهداری منظم آسانسور، عمر آسانسور را کوتاه کرده و خرابی‌های احتمالی آن را افزایش می‌دهد.
- نصب نادرست: نصب نادرست قطعات و تجهیزات آسانسور می‌تواند باعث خرابی‌های مکانیکی و الکتریکی آن شود. به عنوان مثال تراز نبودن موتور، ساییدگی فلکه کشش اصلی و بلبرینگ‌های موتور را به همراه دارد.
- عدم اطلاعات کافی: نداشتن اطلاعات کافی در مورد استفاده صحیح از آسانسور و عدم رعایت قوانین ایمنی ممکن است باعث خرابی‌های جدی شود.
- شرایط محیطی: شرایط محیطی نظیر رطوبت، گرد و غبار، سرما و گرما می‌توانند خرابی آسانسور را به دنبال داشته باشند.
کیفیت قطعات آسانسور بسیار مهم است؛ زیرا این قطعات باید به طور مداوم و در شرایط سخت و دشوار کار کنند. قطعات با‌کیفیت، پایداری و عمر طولانی‌تری دارند و نیاز کمتری به تعویض پیدا می‌کنند. همچنین، این قطعات دارای عملکرد بهتر و ایمنی بیشتری هستند که می‌تواند از خطرات ناشی از خرابی‌های آسانسور جلوگیری کند. در کل، اهمیت استفاده از قطعه‌های مرغوب در طراحی و تولید آسانسور بسیار بالا است.
در مورد ولتاژ برق آسانسور نیز لازم است بدانید که این ولتاژ باید به طور دقیق و با استانداردهای مشخصی تامین شود. چرا که در صورت عدم تامین ولتاژ مناسب، عملکرد آسانسور تحت تاثیر قرار گرفته و خطراتی مانند افتادن آسانسور یا تصادفات دیگر به وجود می‌آید. همچنین، ولتاژ برق نامناسب ممکن است باعث خرابی و سایر مشکلات فنی در سیستم آسانسور نیز بشود.
عوارض عدم سرویس و نگهداری از آسانسور چیست؟
عدم سرویس و نگهداری از آسانسور می‌تواند عوارض جدی برای ساکنین و کاربران ساختمان داشته باشد. برخی از این عوارض عبارتند از:
- خطر ایجاد حوادث: عدم سرویس و نگهداری آسانسور ممکن است باعث ایجاد حوادث جدی شود که می‌تواند منجر به صدمات جسمی و حتی مرگ اشخاص گردد.
- کاهش عمر مفید آسانسور: عدم سرویس و نگهداری منظم، باعث کاهش عمر مفید آسانسور می‌شود و ممکن است هزینه‌های بیشتری برای تعمیرات و تعویض قطعات ایجاد کند.
- افزایش هزینه‌های انرژی: آسانسور‌های نامناسب و فرسوده، هزینه‌های انرژی را بالا می‌برند. به خصوص در مواردی که قطعات آن به درستی تنظیم نشده باشند.
- خرابی‌های مکرر: عدم سرویس و نگهداری منظم، خرابی‌های مکرر در آسانسور را به دنبال دارد و مشکلات جدی برای ساکنین ساختمان ایجاد می‌کند.
آیا بیمه کردن آسانسور لازم است؟
بیمه آسانسور یکی از موارد حیاتی در نگهداری و سرویس آسانسور محسوب می‌شود. در واقع این بیمه، تضمینی برای پوشش هزینه‌های حوادث و خسارات احتمالی است. بیمه آسانسور می‌تواند برای ساکنین و کاربران ساختمان آرامش خاطر فراهم کند؛ زیرا در صورت وقوع حادثه، بیمه هزینه‌های لازم را پوشش داده و نیازی به پرداخت هزینه‌های گزاف تعمیرات و تعویض قطعات نخواهد بود.
بیمه آسانسور به عنوان یک مسئولیت حقوقی برای صاحبان ساختمان و مدیران آن شناخته می‌شود و در برخی کشورها اجباری است. در کل برای تأیید سلامت آسانسور و دریافت مجوز استفاده از آن، بیمه کردن آسانسور بسیار ضروری است.
تعمیر اتاقک موتور آسانسور
در تعمیر اتاقک موتور آسانسور، موارد زیر مورد بررسی قرار می‌گیرند:
وضعیت موتور: وضعیت کلی موتور، تعویض قطعات آن و عملکرد صحیح این قطعه به طور کامل بررسی می‌شود.
سیستم ترموستات: سیستم ترموستات برای کنترل دمای موتور است و باید در صورت نیاز تعویض گردد.
سیستم خنک‌کننده: برای جلوگیری از افزایش دما در موتور، از سیستم خنک‌کننده استفاده می‌شود که در صورت نیاز باید آن را تعویض کرد.
سیستم تنظیم فرکانس: از سیستم تنظیم فرکانس برای تنظیم سرعت موتور استفاده می‌شود. در سرویس‌های دوره‌ای موتور این قطعه نیز کاملا بررسی می‌شود.
سیستم حفاظت از بار اضافی: سیستم حفاظت از بار اضافی برای جلوگیری از آسیب به موتور در صورت حمل بار اضافه استفاده می‌شود.
سیستم حفاظت از ولتاژ پایین: این سیستم برای جلوگیری از آسیب به موتور در صورت ولتاژ پایین استفاده می‌شود و باید در صورت نیاز تعویض شود.
سیستم حفاظت از ولتاژ بالا: این سیستم نیز برای جلوگیری از آسیب به موتور در صورت ولتاژ بالا استفاده می‌شود و باید در صورت نیاز تعویض گردد.
هزینه تعمیر و نگهداری آسانسور بر چه اساسی تعیین می‌شود؟
هزینه تعمیر و نگهداری آسانسور به عوامل مختلفی مثل سن آسانسور، نوع و کیفیت قطعات، تعداد و تکرار استفاده، محل نصب و دسترسی به آسانسور و همچنین به انجام تعمیرات اضطراری و پیشگیرانه مرتبط با نگهداری و تعمیر آسانسور بستگی دارد. البته همان‌طور که گفته شد، برخی شرکت‌های ارائه دهنده خدمات آسانسور با توجه به قرارداد‌هایی که با مشتریان خود می‌بندند، خودشان هزینه‌های خدمات ارائه شده را تعیین می‌کنند.